مهم ترین ابزار مورد استفاده در درمان ارتودنسی می باشد که طی مدت زمان مشخصی، دندان ها را حرکت داده و آنها را در موقعیت مناسب جایگزین می کند. براکتهای ارتودنسی در واقع همان نگین هایی هستند که در طول درمان ارتودنسی، بر روی دندان ها چسبانده می شوند.
براکتهای ارتودنسی بر اساس نوع ماده سازنده شامل براکت فلزی (طلا، تیتانیوم، کامپوزیت، کبالت و غیره)، سرامیکی و پلاستیکی به صورت متنوع در بازار وجود دارند. این براکتها معمولا از دو جزء اصلی سیم ارتودنسی و بریس تشکیل شده اند که طی فرایند باندینگ، بر روی دندان ها قرار می گیرند و نیروی فشار را به دندان ها منتقل می کنند. براکتهای ارتودنسی دارای دو شیار برای قرار گرفتن سیم داخل آن هستند. دندانپزشک از تجهیزات ارتودنسی مختلفی برای رفع مشکلات و بی‌نظمی‌های دندان برای درمان ارتودنسی استفاده می‌کند. در این مطلب انواع براکت ارتودنسی را برای شما بصورت مختصر معرفی می کنیم.
انواع براکت ارتودنسی
براکت ها از نظر نوع ماده سازنده و روش اتصال و همچنین نحوه قرار گیری بر روی دندان، به انواع مختلفی تقسیم بندی می شوند.
- براکت فلزی که رایج ترین و پرکاربردترین نوع براکت ارتودنسی می باشد که نسبت به دیگر انواع براکت از مزایای زیادی مانند قابل بازیافت بودن، استریلیزه بودن، مقاومت بالا در برابر فشار، حداقل سایش پذیری و هزینه مناسب برخوردار است. این براکت به دلیل قابلیت های ذکر شده در اغلب ناهنجاری های دندانی، بهترین گزینه به حساب می آید.
- براکت لینگوال که در دیواره داخلی دندان و به سمت حفره دهانی و زبان قرار می گیرد. مهمترین مزیت استفاده از این نوع براکت، بحث زیبایی آن است. زیرا براکت لینگوال پشت دندان چسبانده شده و در هنگام صحبت کردن و یا خندیدن، قابل دیده شدن نیستند. براکت های لینگوال یکی از مواردی هستند که مورد توجه بیماران و شرکتهای تجاری قرار گرفته اند. این براکت از براکت های فلزی گران تر است، زیرا به صورت اختصاصی برای عر بیمار ساخته می شود و نصب آن نیز زمان بیشتری را می گیرد.
پیشرفته ترین انواع براکت های ارتودنسی
- براکت خود باز شونده یا دیمون یکی از پیشرفته ترین انواع براکت ها می باشد. به دلیل انکه از کش یا اورینگ استفاده نمی شود، بریس در آن چندان جلب توجه نکرده و از نظر حفظ زیبایی، از انواع براکت های ارتودنسی پر طرفدار محسوب می شود. در براکت دیمون، فشار از طریق فنری کوچک به سیم ارتودنسی وارد شده و دندانها با سرعت نسبتا آرام جابجا می شوند. هزینه ارتودنسی در این روش به دلیل کاهش تعداد کشیدن دندانهای بیمار و حفظ دندانهای بیمار تا حد امکان، کمتر می‌باشد.
- براکت سرامیکی از ماده اولیه اکسید تیتانیوم ساخته می شود و به دلیل رنگ روشن براکت، نیاز به مراقبت های بهداشتی بیشتری دارد. این براکت از پایداری و مقاومت بالایی در برابر فشار برخوردار است. اما در برابر شکستگی چندان مقاوم نبوده و در طول مراحل مختلف درمان احتمال شکستگی آن وجود دارد. به دلیل اینکه این براکت ها تقریبا همرنگ دندانها هستند، ظاهر آنها کمتر جلب توجه می‌کند.
- براکت پلاستیکی نوع دیگری از براکت ارتودنسی است که در زمان عدم تمایل بیمار به استفاده از براکت های فلزی استفاده می شود. براکت پلاستیکی با وجود مزیت عدم جلب توجه و طبیعی تر بودن ظاهر نسبت به براکت های دیگر، در مقابل مصرف سیگار، دخانیات و مشروبات الکلی حساسیت بالایی دارد و دچار تغییر رنگ می شود.
جمع‌بندی
ارتودنسی دندان یکی از درمان های نسبتا طولانی مدت در دندانپزشکی است که بسته به نوع مشکل فک و دندان و شدت آن، ممکن است بین 6 ماه تا 3 سال و یا حتی بیشتر ادامه داشته باشد. براکت ارتودنسی در واقع برای اتصال پذیری سیم قوس مانند با چسب یا باند روی دندان ها به کار می‌رود و معمولاً از جنس پلاستیک، فلز و سرامیک تهیه می‌شود. براکت معمولاً یک یا دو شیار دارد که سیم داخل آن قرار می‌گیرد. به طور معمول در ارتودنسی دندان از براکت فلزی که از جنس فولاد زنگ نزن هستند استفاده می شود که توسط چسب های مخصوص و بسیار محکم بر روی سطح بیرونی دندان ها چسبانده می شوند. از تجهیزات ارتودنسی که در ارتودنسی دندان کاربرد فراوانی دارند، می توان به فیس ماسک، ریتینر ارتودنسی، هربست، دستگاه نانس، دیستال جت و … اشاره کرد.